Spotkanie Komisji Historycznej 27.01.2023 r.

Opublikowano

Spotkanie Komisji Historycznej

Piątek, 27 stycznia 2023 r. 17:00
Siedziba Zarządu Głównego TPW
pl. Zamkowy 10

Szanowni Państwo, Drogie Koleżanki, Drodzy Koledzy, Członkowie i Sympatycy Komisji Historycznej TPW,

na styczniowym zebraniu Komisji Historycznej Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaciół Warszawy w najbliższy piątek 27 stycznia o 17:00 w stałej siedzibie TPW (przy Placu Zamkowym 10) — w związku z przypadającą w tym roku 160. rocznicą wybuchu powstania styczniowego — pragniemy przypomnieć Państwu losy potomków jego uczestników, którzy doświadczyli carskich represji i zesłania na Sybir. Dopiero przedstawicielom kolejnych pokoleń Polaków udało się wrócić do wolnego kraju.

Był wśród nich główny bohater naszego spotkania — Jerzy Strzałkowski. Znalazł się on wśród grupy 700 uratowanych w większości sierot lub półsierot, którym Polski Komitet Ratunkowy Dzieci Dalekiego Wschodu przy pomocy Japońskiego Czerwonego Krzyża umożliwił powrót do Polski. Strzałkowski cudem odnalazł matkę i rodzeństwo, następnie sam zaangażował się w pomaganie innym przez działalność społeczną i pedagogiczną. Zetknął się z Januszem Korczakiem i Maryną Falską. Wybuch II wojny światowej sprawił, że kierowany zaledwie przez 17-letniego podówczas Strzałkowskiego Związek Młodzieży z Dalekiego Wschodu — za namową prezydenta Stefana Starzyńskiego — przekształcono w Powstańcze Oddziały Specjalne, nazywane „Jerzykami”. Nasz bohater przeżył udział w powstaniu warszawskim, w czasach PRL działał społecznie jako członek zarządu Towarzystwa Przyjaciół Dzieci i jako administrator osiedla na Muranowie. Jego życiowa droga była niełatwa. Gdyby chcieć naszkicować jej marszrutę, to podążalibyśmy za człowiekiem urodzonym w Sułtanówce na terenie carskiej Rosji, który przez Odessę, Chersoń i Kijów dotarł do Władywostoku, aby potem na statkach Japońskiej Marynarki Handlowej z Tokio przez Jokohamę trafić do Seattle, później zaś do Wielkiej Brytanii, wreszcie z Londynu do Polski… Na przykładzie historii Jego rodziny chcemy zwrócić uwagę zarówno na los zesłańców syberyjskich, jak i na trudne życie syberyjskich dzieci.

O Jerzym Strzałkowskim opowie troje naszych Gości. Pani Wanda Baranowska — córka powstańców warszawskich, wieloletnia prezes Stowarzyszenia Pamięci Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki” Armii Krajowej i ich Komendanta płk. Jerzego Strzałkowskiego, aktualnie jego wiceprezes; wychowanka patrona stowarzyszenia — Jana Strzałkowskiego, która pod jego okiem zasadziła niejedno drzewo na Muranowie i godnie kontynuuje tradycję uroczystości środowiskowych, m.in. na polanie w Pociesze, gdzie w czasie powstania warszawskiego walczył oddział „Jerzyków”; Jej babcia szyła w latach 30. XX wieku wojskowe mundury na Cytadeli, natomiast stryj walczył pod Monte Cassino; z wykształcenia konstruktor elektronik przez długie lata pracowała w Przemysłowym Instytucie Elektroniki przy ul. Długiej; za zaangażowanie społeczne otrzymała wiele odznaczeń państwowych i medali. Pan Zdzisław Izydorczak — syn Longina Izydorczyka z Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki” AK, wychowawcy w bursach założonych przez Jerzego Strzałkowskiego i wychowawcy kolonii letnich dla dzieci na Wołyniu; jako komendant i instruktor Hufca ZHP Ursus-Włochy związany z harcerstwem w latach 1955—1979; wolontariusz w Muzeum Harcerstwa (Filia Ursus-Włochy); aktywny członek Stowarzyszenia Pamięci Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki” Armii Krajowej i ich Komendanta płk. Jerzego Strzałkowskiego oraz Stowarzyszenia Woldenberczyków dla Zachowania Pamięci o Jeńcach Oflagu II C
Woldenberg; współautor książek o warszawskim harcerstwie i Woldenberczykach. Pan Aleksander Stefański — potomek zesłańców syberyjskich (za udział w powstaniu styczniowym) oraz powstańców warszawskich; wnuk Kazimierza Stefańskiego ps. Zeron i Eugenii Bożeny Stefańskiej ps. Bomba z Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki” AK; od września 2022 r. prezes Stowarzyszenia Pamięci Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki” Armii Krajowej i ich Komendanta płk. Jerzego Strzałkowskiego.

Inicjatorką styczniowego zebrania jest nasza Koleżanka z Komisji Historycznej TPW — Maria Kamińska, która jako wolontariuszka projektu „Pomoc Powstańcowi” realizowanego przez Towarzystwo Przyjaciół Pragi — Oddział Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, Stowarzyszenie Monopol Warszawski i Stowarzyszenie Pamięci Powstania Warszawskiego opiekowała się „Jerzykiem” śp. Mieczysławem Adamskim ps. Mały.
Zainspirowana historią podopiecznego i szacunkiem, jakim otaczał on swojego wychowawcę — Jerzego Strzałkowskiego — uznała za misję przekazywanie tej historii kolejnym pokoleniom. Czyni to na wiele sposobów, m.in. w Muzeum — Miejscu Pamięci Palmiry, w którym od czerwca 2022 r. odpowiada za działania edukacyjne oraz inicjując spotkania w gronie miłośników Warszawy i varsavianistów.

Gorąco Państwa zapraszamy do wzięcia udziału w spotkaniu w piątek 27 stycznia o 17:00.

Mikołaj Madurowicz, Przewodniczący Komisji Historycznej Zarządu Głównego TPW oraz Halina Niemiec, Zastępczyni przewodniczącego Komisji Historycznej Zarządu Głównego TPW.

Wróć